prenatalny okres rozwój dziecka

Podstrony

Czytasz wypowiedzi wyszukane dla słów: prenatalny okres rozwój dziecka

Temat: DZIECKO Z RODZINY PATOLOGICZNEJ W SZKOLE
Dziecko z rodziny patologicznej w szkole

Środowisko rodzin z problemem alkoholowym wpływa między innymi na występowanie u dzieci i młodzieży trudności w nauce szkolnej oraz kłopotów wychowawczych w szkole, w domu i w środowisku rówieśniczym. Uczniowie ci mają trudności w przyswajaniu wiedzy oraz koncentracji uwagi w czasie zajęć szkolnych. Agresywnie zachowują się wobec kolegów, izolują się od rówieśników. Istotnymi problemami szkolnymi są: drugoroczność oraz wagary, nierealizowanie obowiązku szkolnego.
Jest grupa dzieci z rodzin z problemem alkoholowym, dla których szkoła jest kryjówką, miejscem, w którym znajdują pociechę i czują się bezpiecznie. Szkoła jest jedynym miejscem, w którym mogą się schronić przed nieustabilizowanym życiem w domu. Lubią chodzić do szkoły i rozkwitają w klasie. W przeciwieństwie do nich są jednak dzieci, które postrzegają szkołę jako jeszcze jeden czynnik stresu w życiu pełnym udręki. Lęk przed nauczycielami, lęk przed niepowodzeniem i obawa, że inni uczniowie nie będą ich lubili – wszystko to zwiększa ich niepokój i stres, a obniża możliwość uzyskania dobrych wyników.
Dzieci alkoholików nie dają sobie rady w szkole z wielu powodów. Już w okresie rozwoju prenatalnego dzieci te są narażone na działanie czynników uszkadzających centralny układ nerwowy. Współwystępują z nim niejednokrotnie opóźnienia w rozwoju funkcji analizatora wzrokowego i słuchowego oraz zaburzenia lateralizacji. W młodszych klasach szkoły podstawowej są to przede wszystkim problemy dyslektyczne, dysgraficzne, dysortograficzne, jak również problemy z nauką matematyki. W starszych klasach niepowodzenia te uogólniają się na pozostałe przedmioty szkolne. Dzieje się tak dlatego, ponieważ brak jest systematycznej opieki i pomocy w nauce szkolnej dziecka ze strony rodziców. Na ogół rodzice są tak pochłonięci własnymi problemami, że sprawy dzieci schodzą na daleki plan.
Dość często spotykaną postawą u dzieci alkoholików jest zrzucanie odpowiedzialności za rozwój i wychowanie dziecka na nauczyciela i szkołę. Zainteresowanie rodziców nauką szkolną dziecka określić można jako formalne i pozbawione elementu profilaktyki. Zwracają uwagę jedynie na efekty uczenia się. Nie dostrzegają pierwszych symptomów niepowodzeń szkolnych, wyrażających się w niechęci do nauki, do szkoły, nieodrabianiu lekcji, lukach w wiedzy. Można stwierdzić, że zainteresowanie rodziców nauką szkolną pozbawione jest uprzedniego przewidzenia niebezpieczeństw wynikających z aktualnej sytuacji szkolnej dziecka. Również kontakty ze szkołą, choć z pozoru poprawne, nawiązywane są często jedynie z inspiracji szkoły i mają bardzo formalny charakter.
Brayan E. Robinson podaje, iż alkoholizm pochłania 90% energii dzieci, którym na szkołę pozostaje jej już tylko 10%. Dzieci bywają tak zaabsorbowane utrzymaniem spokoju i normalnych warunków w domu, że po dzwonku kończącym ostatnią lekcję nie zdarza im się pomyśleć ani razu o szkole, ani tym bardziej o tym, co zadane. Cała ich energia skupia się na rodzicu alkoholiku i na próbach opanowania i ustabilizowania swego życia.
Dzieci z rodzin alkoholików cechuje również niezdolność do koncentracji i możliwość skupienia się tylko na krótki czas. Wynikają one z braku snu lub ze stresu i zmartwienia tym, co działo się poprzedniej nocy` albo z troski, co będzie się działo wieczorem. Dzieci alkoholików mają niską frekwencję w szkole. Dzieje się tak z powodu bezsennych nocy i powtarzających się w domu pijackich awantur. Bywa też tak, iż dzieci zostają w domu, aby bronić niepijącego rodzica – zazwyczaj matkę – przed alkoholikiem. Częste nieobecności w szkole sprawiają, że dzieciom trudno nadrobić zaległości w nauce i zwykle dostają złe oceny.
Dzieci te biorą udział w bójkach z rówieśnikami, reagują impulsywnie, są nieposłuszne, wagarują, kłamią, agresywnie zachowują się w grupie i są niechętne do współpracy.
Szczególnej uwagi nabiera więc umiejętność rozpoznawania dzieci z rodzin alkoholików przez nauczycieli i wychowawców. Rozpoznanie pomaga pedagogom zmodyfikować ich oczekiwania, zamierzenia i zachowania interpersonalne zgodnie z wiedzą o środowisku alkoholowym, w jakim żyją niektórzy uczniowie.
Badania dotyczące sytuacji szkolnej dzieci z rodzin alkoholików dowodzą, iż niezbędna jest indywidualizacja w pracy pedagogicznej szkoły – uwzględnianie w niej różnych możliwości uczniów i ich problemów środowiskowych. Ważne jest również stwarzanie możliwości budzenia i rozwijania u dzieci zainteresowań, a także uczenia różnych sposobów wartościowego spędzania wolnego czasu.
Nauczyciele i wychowawcy zajmują kluczową pozycję, gdy chodzi o zauważenie i pomoc dzieciom alkoholików. Powinni oni znać sytuację swoich uczniów. Pozwoli im to zwiększyć skuteczność oddziaływania wychowawczego. Najlepszym sposobem okazywania współczucia i pomocy dzieciom alkoholików jest bycie ich rzecznikiem; mówienie o ich potrzebach i prawach.
Żywię nadzieję, iż w każdym środowisku szkolnym znajdą się osoby, które pomogą dzieciom alkoholików odzyskać równowagę i harmonię wewnętrzną, przywrócą utracone dzieciństwo i przyczynią się do lepszej opieki nad nimi.

Opracowała: mgr Beata Bujak
pedagog Gimnazjum w Działoszynie

Temat: ciąża i alkohol
materiały ze szkolenia:

ALKOHOLOWY ZESPÓŁ PŁODOWY
FAS
(Fetal Alkohol Syndrome)

Termin Alkoholowy Zespół Płodowy zwany popularnie FAS od pierwszych liter angielskiej nazwy Fetal Alcohol Syndrome został wprowadzony dopiero
w roku 1973 przez K.L. Jonesa i D.W. Smitha. Naukowcy Ci określili tym terminem zespół nieprawidłowości stwierdzanych u niektórych dzieci matek alkoholiczek.
Każda sytuacja, w której kobieta w ciąży spożywa alkohol jest zagrożeniem dla jej dziecka. Stwierdzono, że po upływie 40 do 60 minut od spożycia przez matkę alkoholu, jego stężenie we krwioobiegu dziecka jest równe stężeniu alkoholu we krwi matki.

Żadna ilość alkoholu spożyta przez kobietę w ciąży nie jest bezpieczna dla
jej dziecka.
FAS jest problemem pojawiającym się w każdej kategorii rasowej oraz
w każdej grupie społeczno-ekonomicznej.

Oprócz Alkoholowego Zespołu Płodowego FAS, do jednostek chorobowych spowodowanych piciem alkoholu przez kobiety w trakcie ciąży należą:
– Fetal Alcohol Effects FAE – Efekty Działania Alkoholu na Płód. Poalkoholowy Efekt Płodowy
Symptomy FAE nie są możliwe do zauważenia w zewnętrznym wyglądzie dziecka, tak jak w przypadku FAS. W skład tej jednostki chorobowej wchodzą niespecyficzne zaburzenia rozwoju i zachowania.
– Alkohol Related Birth Defects ARBD – Defekty Urodzeń Spowodowane Alkoholem.
Zespół ten obejmuje wady serca, zaburzenia zmysłu wzroku i słuchu, anomalie stawów itp.
– Alkohol Related Neurodevelopment Disorders ARND – Zaburzenia Neurologiczno-Rozwojowe Spowodowane Alkoholem
W skład tego zespołu wchodzą zaburzenia uwagi, zaburzenia zachowania.
ALKOHOL JAKO TERATOGEN

Słowo „alkohol” pochodzi prawdopodobnie od któregoś z dwóch słów arabskich „alkuhkl” – antymon, delikatny, drobny proszek lub „alghoul” – zły duch.
Teratogenny, czyli wszystkie substancje lub warunki zaburzające normalny rozwój dziecka na skutek zatrucia w życiu płodowym, które powodują wrodzone upośledzenia. Alkohol jest najbardziej rozpowszechnionym środkiem teratogennym.
Narażenie dziecka, we wczesnym okresie jego rozwoju wewnątrz organizmu matki (okres zarodkowy), na wpływ szkodliwych czynników w trakcie intensywnego podziału wyspecjalizowanych komórek może spowodować negatywne rezultaty w postaci uszkodzeń formowanego narządu.

ALKOHOL ZABURZA ROZWÓJ PRENATALNY

1. może spowodować śmierć komórek mózgowych – to znaczy, że dziecko przychodzi na świat z mniejszą ilością komórek nerwowych i jego mózg jest mniejszy
2. może utrudniać transport aminokwasów (które są ważnym składnikiem białek) i glukozy (która jest głównym źródłem energii dla komórek).
Obydwa te składniki są potrzebne do prawidłowego wzrostu i rozwoju
dziecka w okresie płodowym:
• aminokwasy są podstawowym budulcem dla białek – bazowego elementu potrzebnego do budowy i pracy komórek
• glukoza stanowi paliwo komórkowe potrzebne do syntezy białek
i DNA, czyli komórkowego materiału genetycznego. Alkohol spożywany przez matki pozbawia tkanki rozwijającego się dziecka (w okresie płodowym) źródeł budulca i energii koniecznej komórkom do prawidłowych procesów podziału, wzrostu i różnicowania komórek.
U kobiet pijących alkohol w trakcie ciąży i ich potomstwa obserwowano niedobory pierwiastków śladowych, np. cynku, witamin oraz defekty w metabolizmie kwasu foliowego.
Naukowcy poddają hipotezę, że alkohol jest przyczyną względnego
niedoboru kwasu foliowego, co może być źródłem wad wrodzonych
obserwowanych u dzieci z Alkoholowym Zespołem Płodowym.
3. może także osłabić przepływ krwi przez łożysko, powodując hipoksję
(brak tlenu)
4 może dezorganizować system regulacji hormonalnej i chemicznej, który kontroluje dojrzewanie i migrację komórek nerwowych w mózgu
– oznacza to, że w procesie tworzenia się komórki nerwowe nie trafiają do tych obszarów mózgu, w których powinny podjąć swoją pracę, ale znajdują się zupełnie gdzie indziej. W efekcie dziecko ma w głowie „bałagan”. Ten „neurologiczny mętlik” uniemożliwia mu myślenie,
poznawanie, zapamiętywanie, przetwarzanie informacji itp.
(Michaelis&Michaelis, 1994; Randall, Ekband, &Anton, 1990; Schenker
i in.; 1990; West, 1986).
5 tworzenie się niewłaściwych połączeń między neuronami, co również ma wpływ na to, jak dziecko odbiera świat. Wiele dzieci z FAS ma podwyższony próg bólu – bodziec bólowy musi być naprawdę silny, by dziecko go odczuło.

Szkodliwe skutki narażenia dzieci na alkohol w życiu płodowym obejmują także zaburzenia funkcji czuciowych i ruchowych. Zalicza się do nich nieprawidłowości:
– zmysłu wzroku (zmniejszenie ostrości wzroku i krótkowzroczność, zmniejszenie wielkości gałek ocznych, zez, zmniejszenie liczby włókien nerwowych tworzących nerw wzrokowy oraz nieprawidłowe unaczynienie siatkówki),
– zmysłu słuchu,
– równowagi,
– zaburzenia koordynacji ruchowej (zaburzenia chodu, drżenie mięśni
i upośledzenie czynności ruchowej w zakresie ruchów o różnym stopniu precyzji). Niektóre z zaburzeń równowagi i koordynacji ruchowej utrzymują się przez całe dzieciństwo.

[ Dodano: 2009-01-11, 21:38 ]

Temat: 1. wykład
proszę Was bardzo, znajcie moje zajebiście dobre serducho

Wykład 1 – 18.02.08

Działy psychologii rozwoju:
• Filogenetyczna – bada pochodzenie i rozwój procesów psychicznych w całym świecie zewnętrznym. Śledzi rozwój psychiki od jej najprostszych przejawów do świadomości człowieka
• Ontogenetyczna – zajmuje się rozwojem osobniczym, czyli rozwojem człowieka jako jednostki

Stadia rozwoju psychiki w ujęciu filogenetycznym:
- elementarna (pająk, ryba)
- psychologia percepcyjna (pies)
- inteligencja (małpy człekokształtne)
- świadomość (człowiek)

Początki psychologii rozwoju człowieka:

PSYCHOLOGIA ŚWIATOWA
- B. Perez – „Psychologia dziecka. Trzy pierwsze lata życia” – 1878
- Stanley Hall – Pierwsze wykłady z psychologii rozwoju dziecka – Boston 1882
- William Preyer – „Dusza dziecka. Spostrzeżenia nad umysłowym rozwojem człowieka w pierwszych latach życia” – 1882
- Alfred Binet – Pierwsze testy do badania inteligencji dzieci – 1905
- Wiliam i Clara Stern – „Psychologia wczesnego dzieciństwa” – 1914

PSYCHOLOGIA POLSKA
- Jan Władysław Dawid – „Program postrzeżeń psychologiczno-wychowawczych nad dzieckiem od urodzenia do 20 roku życia” – 1887
- Aniela Szycówna – „Rozwój pojęciowy dziecka w okresie 6-12 lat. Badania nad dziećmi” oraz „Jak badać umysł dziecka” (o zadaniach i metodach psych. dziecka) – 1901
- Józefa Joteyko – Pierwsze czasopismo zajmujące się psychologią rozwojową i wychowawczą: „Polskie Archiwum Psychologii” – 1926

Psychologia rozwojowa w XX wieku:
- tradycyjna psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży

świat:
• Edward Clapere’de
• Arnold Gesell
• Lewis Tarman
• Zygmund Freud
• Karol i Charlotte Buhler
• Lew Wygotski

polska:
• Stefan Baley („Psychologia wieku dojrzewania”, „Zarys psychologii w związku z rozwojem psychiki dziecka”)
• Stefan Szuman („Sztuka dziecka”, „Geneza przedmiotu”)
• Maria Żebrowska („Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży”)

Możliwości rozwojowe człowieka dorosłego:
• podejście tradycyjne
„Wyłączywszy sprawy własnego zawodu jedynymi ideami, które w praktyce ludzie posiadają są te, które nabyli przed 25 rokiem życia. Nie mogą oni nauczyć się niczego nowego (...)” William James

• podejście współczesne
„Rozwój człowieka dorosłego jest możliwością, a nie koniecznością” Zbigniew Pietrasiński (1990)

„Przekonanie o nieuchronnym starzeniu się inteligencji u człowieka dorosłego wynika przede wszystkim z niedoskonałości pomiaru możliwości poznawczych ludzi dorosłych (...)” Janusz Trempała (2000)

Współczesne warunki społeczno-historyczne stanowiące tendencję korzystną dla rozwoju ludzi dorosłych:
• ogólny wzrost wykształcenia (ważny element w systemie wartości ludzi dorosłych)
• wzrost automatyzacji w zakładach pracy (człowiek wykonuje zadania wymagające zaangażowania myślenia)
• dostępność szkół, instytucji oświatowych, kulturalnych, ułatwiających rozwijanie zainteresowań

Nowy nurt w psychologii rozwojowej – lata 70-te XX wieku
• prekursorzy Live-span Developmentel Psychology

Gisela Laburvie-vief
(wzrost i regres to elementy każdej restrukturyzacji występujące we wszystkich okresach życia. Rozwój ludzi dorosłych dokonuje się mimo występujących zmian uwsteczniających)

Paul Baltes
(rozwój nie jest monolitem wyłącznie progresywnych lecz pewnym cyklem zmian, w tym również regresywnych, występujących w każdym punkcie ontogenezy)

Przedstawiciele psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia:
• Psychologia światowa:
- Robert Havigurst
- Daniel Lewinson
- Erik Erikson
- Helen Bee

• Psychologia polska:
-Zbigniew Pietrasiński
-Maria Tyszkowa
-Maria Przetacznik-Gierowska
-Janusz Trempała
-Anna Brzezińska

Współczesna periodyzacja rozwoju człowieka w cyklu życia:

Dzieciństwo:
• okres prenatalny (od poczęcia do narodzin)
• okres wczesnego dzieciństwa (od narodzin do 3rż)
o podokres wieku niemowlęcego (0-1rż)
o podokres wieku poniemowlęcego (2-3rż)
• okres średniego dzieciństwa – wiek przedszkolny (od 4-6rż)
• okres późnego dzieciństwa – młodszy wiek szkolny (7-12rż)

Adolescencja:
• podokres wczesnej adolescencji – wiek dorastania (od 12-15rż)
• podokres późniejszej adolescencji – wiek młodzieńczy (od 16-23rż)

Dorosłość:
• okres wczesnej dorosłości (od 20-23 – 35-40rż)
• okres średniej dorosłości – wiek średni (35-40 – 55-60rż)
• okres późnej dorosłości – wiek starzenia się (od 55-60rż i później)

Działy psychologii rozwoju człowieka w cyklu życia:
- prenatalne
- dziecka
- dojrzewania
- człowieka dorosłego
- starzenia się

Zadania psychologii rozwoju człowieka:
• poznawcze – zrozumienia i wyjaśnienie rozwoju psychicznego
• praktyczne – stworzenie podstaw do:
o prognozowania rozwoju
o planowania różnych form interwencji w przebiegu rozwoju
o organizowania procesu nauczania i wychowania
o organizowania środowiska wychowawczego

Temat: metoda indywisualnych przypadków
Metoda indywidualnych przypadków

Metoda indywidualnych przypadków zwana także „studium indywidualnych przypadków” wywodzi się z metod pracy socjalnej rozwijanych w pedagogice opiekuńczej na przełomie- i rozpowszechnionych w latach 20- tych naszego wieku. Działalność opiekuńcza wyrastając z ram filantropii, szukała naukowych podstaw swej pracy i bardziej skutecznych form oddziaływania. Ewolucja szła od filantropii do pracy socjalnej opartej na naukowych podstawach, od zwykłego ratownictwa do naukowej profilaktyki. Istota metody indywidualnych przypadków polegała na przekonaniu, że upadek i nędza mają przyczynę w słabości jednostki oraz że warunkiem wydźwignięcia człowieka w sytuacji kryzysowej jest wszechstronne rozpoznanie przyczyn konkretnego przypadku i zindywidualizowana pomoc przewidująca, obok materialnych bodźców także wyzwalanie praktycznej aktywności człowieka i psychicznej zaradności oraz wiary we własne siły. Metoda indywidualnych przypadków wzbogacona potem o założenia metody grupowej i środowiskowej stanowiła metodologiczną podstawę, na której wyrosła jedna z ważniejszych metod badań pedagogicznych zwana dziś metodą indywidualnych przypadków.
Z metody pracy opiekuńczej zostały na grunt metody badawczej przeniesione ogólne założenia poznawcze i generalna koncepcja wyrażająca się w skutecznej pomocy dla konkretnego przypadku.
Metoda indywidualnych przypadków w pedagogice sprowadza się do biografii ludzkich. Odrzuca się więc takie rozumienie tej metody wedle której odnosi się ona do badania układów społecznych, instytucji lub do badania dynamiki wewnętrznej i przeobrażeń zbiorowości społecznej. Ograniczenie zaś metody indywidualnych przypadków do analizy konkretnych, jednostkowych przypadków wychowawczych ma uzasadnienie w historycznym rodowodzie tej metody oraz utylitarny sens dla praktyki wychowawczej, której ta metoda służy.
Tak więc metoda indywidualnych przypadków jest sposobem badań polegającym na analizie jednostkowych losów ludzkich uwikłanych w określone sytuacje wychowawcze, lub na analizie konkretnych zjawisk natury wychowawczej poprzez pryzmat jednostkowych biografii ludzkich z nastawieniem na opracowanie diagnozy przypadku lub zjawiska w celu podjęcia działań terapeutycznych.
W dokonywaniu charakterystyk osób badanych za pomocą metody indywidualnych przypadków uwzględnia się również na ogół dane identyfikacyjne takie jak: nazwisko, adres, wiek, miejsce urodzenia itp.; dane związane z historią życia, np. okresem niemowlęcym, przedszkolnym, szkolnym; dane dotyczące środowiska rodzinnego i miejsca zamieszkania; dane na temat rozwoju fizycznego i stanu zdrowia, a w szczególności rozwoju umysłowego i społecznego oraz charakteru i osobowości osób badanych.
Na przykład charakterystyka środowiska rodzinnego może obejmować swym zasięgiem :
- listę członków rodziny,
- wiek poszczególnych członków rodziny,
- stan fizyczny i zdrowotny każdego członka rodziny,
- wykształcenie, zawód i zatrudnienie rodziców oraz innych członków rodziny,
- zainteresowania, uzdolnienia i ulubione zajęcia członków rodziny,
- postawy rodziców wobec dzieci i siebie samych,
- wartości uznawane przez członków rodziny,
- kontakty członków rodziny z ludźmi spoza własnego środowiska rodzinnego.
Opis rozwoju fizycznego i stanu zdrowia dziecka może dotyczyć m.in. jego okresu prenatalnego i niemowlęcego, przebytych przez niego chorób, jego odżywiania, wzrostu i wagi oraz ogólnej oceny jego stanu fizycznego i zdrowotnego. Opis natomiast rozwoju społecznego dziecka może obejmować jego wczesny rozwój społeczny, stosunki interpersonalne z rówieśnikami i dorosłymi, akceptację przez niego norm społeczno- moralnych, zachowania charakterystyczne dla swej płci, obyczaje i umiejętności społeczne, zdolności przywódcze i wywieranie wpływu na innych. Istotny wydaje się też opis charakteru i osobowości dziecka. W opisie tym można ukazać m.in. jego samoocenę, ideał lub cel, do którego ono dąży, w tym także preferowane prze niego wartości, konflikty z otoczeniem, braki lub niedosyt zaspokojenia podstawowych potrzeb, zainteresowania, poczucie przynależności i odpowiedzialności, wytrwałość, przyczyny przeżywanych przez niego emocji, np. lęku.
Niemałe znaczenie w dokonywaniu charakterystyki osoby poddanej badaniom za pomocą metody indywidualnych przypadków, przywiązuje się bezsprzecznie do jej rozwoju umysłowego, w tym szczególnie osiągnięć szkolnych lub zawodowych oraz umiejętności radzenia sobie z nowymi zadaniami, wymagającymi rozwoju i dalekowzroczności. Szczególnym przedmiotem omawianej tu metody jest także najbliższe środowisko, w którym przebywa badana osoba. Na ogół uwzględnia się w tym społeczność, w której ta osoba mieszka obecnie i tą, w której mieszkała dawniej; opis jej warunków mieszkaniowych i charakterystykę środowiska sąsiedzkiego oraz standard materialny i status społeczny miejsca zamieszkania.
Ważną rzeczą w zastosowaniu metody indywidualnych przypadków jest korzystanie z możliwie wielu źródeł informacji. W przypadku badanego ucznia źródłami takimi są: relacje pisemne i ustne o nim składane przez uczących go nauczycieli; wszelka dokumentacja szkolna dotycząca jego osoby; dostępne wyniki badań lekarskich i psychologicznych, np. w poradni psychologiczno- pedagogicznej, odnoszące się do niego; jego zeszyty, pamiętniki, notatki, wypracowania na związane z nim tematy; dokonywanie obserwacji jego zachowań zwłaszcza podczas lekcji, przerw międzylekcyjnych i zajęć pozalekcyjnych; przeprowadzane z nim rozmowy i wywiady; nawiązywanie bezpośrednich kontaktów z jego wychowawcą klasy i rodzicami lub opiekunami. Wydaje mi się, że najlepszym zawodem opisującym metodę indywidualnych przypadków jest psychologia, ponieważ zajmuje się obserwowaniem, jak i zarazem analizą środowiska społecznego i rodzinnego danej jednostki. Psycholog to jest osoba, która posiada właściwe kwalifikacje, potwierdzone wymaganymi dokumentami, do udzielania świadczeń psychologicznych polegających w szczególności na: diagnozie psychologicznej, opiniowaniu, orzekaniu, psychoterapii oraz na udzielaniu pomocy psychologicznej. Działalność zawodowa psychologa obejmuje liczne dziedziny życia publicznego, m.in. oświatę (psychologia wychowawcza), medycynę (psychologia kliniczna, psychologia rozwoju człowieka, psychologia zdrowia), wymiar sprawiedliwości i organy ścigania (psychologia sądowa), organizacje (doradztwo personalne), głównie zakłady pracy (psychologia pracy i organizacji), reklamę i marketing (psychologia reklamy) oraz prywatnego (psychoterapia).

Temat: Ciąża po 35 roku życia
Ciąża po 35 roku życia

W obecnych czasach coraz więcej kobiet późno decyduje się posiadanie dziecka. W latach osiemdziesiątych liczba dzieci urodzonych przez matki powyżej 35 roku życia wzrosła o 39% w porównaniu z poprzednią dekadą. Ciąża po 35 roku życia wymaga zastosowania środków ostrożności, ponieważ jest bardziej ryzykowna. Jednak rozwój medycyny i opieka lekarska pozwalają mamom po 30 i 40 roku życia przejść bezpiecznie przez ten okres i urodzić zdrowe dziecko. Poza tym sam zaawansowany wiek nie musi od razu kwalifikować przyszłej mamy do grupy wysokiego ryzyka, składa się na to wiele indywidualnych czynników.
Problemy na jakie może natknąć się kobieta po 35 roku życia, pragnąca urodzić dziecko to:

Zaburzenia płodności

Po 30 roku życia czas oczekiwania na ciążę wydłuża się. Jest to spowodowane pojawianiem się cykli miesięcznych podczas których nie dochodzi do jajeczkowania, pogarszającej się jakości jajeczek wytwarzanych przez jajniki i większym ryzykiem pojawienia się schorzeń takich jak np. endometrioza. Wiele problemów może nasilać się z wiekiem, zmniejszając szansę poczęcia dziecka.

Zwiększone ryzyko poronień i porodów przedwczesnych

Istnieją rozbieżne opinie o związku między porodem przedwczesnym a zaawansowanym wiekiem mamy. Jedno z badań wykazało czterokrotny wzrost liczby porodów przedwczesnych po 35 roku życia w porównaniu z liczbą takich porodów u kobiet w wieku 20-25 lat. Prawdopodobnie z wiekiem częściej dochodzi u ciężarnych do przedwczesnego pęknięcia pęcherza płodowego. Istnieje także zwiększone ryzyko pojawienia się nieprawidłowości łożyska i stąd wynikających krwawień.

Powikłania medyczne w czasie ciąży

U ciężarnych po 35 roku życia, w porównaniu z kobietami w wieku 20-25 lat, wzrasta ponad dwukrotnie ryzyko pojawienia się nadciśnienia tętniczego lub cukrzycy. Nadciśnienie tętnicze jest częstą chorobą ciężarnych powyżej 30 roku życia. Powoduje ono zwężanie się naczyń krwionośnych, a w konsekwencji spowolnienia przepływ krwi i substancji odżywczych do płodu, co opóźnia jego wzrastanie i rozwój. Nadciśnienie zwiększa też ryzyko przedwczesnego oddzielania się łożyska. Prawie 10 proc ciężarnych po 35. roku życia choruje na cukrzycę. Wzrost poziomu cukru we krwi matki powoduje, że trzustka płodu wytwarza zdecydowanie więcej insuliny, hormonu, który pozostaje w wodach płodowych i stanowi zagrożenie dla dziecka.

Problemy związane z porodem

Częstość występowania ciąż mnogich wzrasta z wiekiem. Można także spodziewać się problemów podczas samego porodu. Dotyczy to postępu porodu, zwłaszcza rozwierania się szyjki macicy i przedłużonego drugiego okresu porodu. Kobiety po 35 roku życia muszą się liczyć z wysokim ryzykiem cięcia cesarskiego, wzrasta ono około dwukrotnie w porównaniu z kobietami 20-30-letnimi.

Nieprawidłowości genetyczne

Ryzyko wystąpienia nieprawidłowości genetycznych wzrasta proporcjonalnie do wieku matki. Kobieta starsza była bowiem dłużej narażona na działanie promieniowania, leków, infekcji itp. 90% nieprawidłowości chromosomalnych to zespół Downa. Ryzyko urodzenia dziecka z zespołem Downa wynosi u kobiety 25- letniej 1/1250 urodzeń, u kobiety 30-letniej 1/952 urodzeń, w przypadku kobiety 35- letniej 1/385 urodzeń, u kobiety 40- letniej 1/106 urodzeń, zaś w przypadku kobiety 45-letniej 1/32 urodzeń. W 25% zagrożenie urodzenia dziecka z zespołem Downa zależy od wieku mężczyzny, dotyczy to mężczyzn około 55 roku życia. Zespół Downa nie jest to jedyną chorobą płodu spowodowaną nieprawidłowościami chromosomalnymi. Zalicza się do nich także trisomię chromosomu 18 (zespół Edwardsa) i trisomię chromosomu 13 (zespół Patau). Są to choroby cięższe od zespołu Downa, ale na szczęście występujące znacznie rzadziej. Testy prenatalne takie jak amniopunkcja czy biopsja kosmówki, pozwalają wykryć nieprawidłowości genetyczne we wczesnej ciąży. Pomiędzy 12 a 14 tygodniem ciąży wykonuje się badanie USG i ocenia grubość tzw. fałdu karkowego u płodu. Nieprawidłowe zgrubienie skóry karku wiąże się ze zwiększonym ryzykiem zespołu Downa i wymaga wykonania dodatkowych badań..Obecnie możliwe jest wykonanie testu potrójnego. Test ten przeprowadza się po 16 tygodniu ciąży w celu wykrycia zespołu Downa. Oznacza się stężenie alfa-fetoproteiny, HCG i estriolu w surowicy krwi matki .Nieprawidłowe wyniki powinny być weryfikowane badaniami genetycznymi.

Aby zagwarantować bezpieczny przebieg ciąży kobieta po 35 roku życia powinna przede wszystkim:

- Być pod regularną opieką lekarską, jeszcze przed zajściem w ciążę
- Odżywiać się zdrowo, ważne jest zachowanie prawidłowej wagi zarówno przed, jak i w trakcie ciąży.
- Przyjmować kwas foliowy, około 4mg każdego dnia. Jest to ważne dla kobiet w ciąży niezależnie od wieku, ponieważ kwas foliowy pomaga zapobiegać wadom cewy nerwowej. Przyjmowanie tego leku ważne jest szczególnie w okresie na 3 miesiące przed planowaną ciąża i potem do 12 tygodnia ciąży.
- Odrzucić palenie papierosów, nie spożywać alkoholu i unikać przyjmowania leków bez wcześniejszej konsultacji lekarskiej.

lek. med. Jolanta Nytko
ginekolog-położnik
Specjalistyczny Szpital im. E.Szczeklika w Tarnowie

www.mediweb.pl

Temat: Jakie usługi oferowane są dziś w Polsce
Niedawno natrafiłam na artykuł, którego fragmenty cytuję. Przeczytajcie go i zapraszam do dyskusji w tym temacie. Jakie jest wasze zdanie na temat usług w naszym kraju, czy praktyka pokrywa się z tym, co państwo oferuje nam zakresie usług genetycznych w zespole Marfana czy EDS ?

" ... W Europie na 1000 urodzonych żywych dzieci u ponad 10 stwierdza się choroby, których przyczyną jest defekt genetyczny. Jednocześnie 30 proc. przyjęć do szpitali pediatrycznych oraz 10 proc. hospitalizacji osób dorosłych jest spowodowanych chorobą genetyczną pacjenta.
Choroby genetyczne występują dość rzadko, ale coraz częściej słyszy się, że w krajach rozwiniętych ich liczba stopniowo wzrasta. Ze względu na brak możliwości wyleczenia oraz to, że w większości przypadków chorzy wymagają stałej opieki specjalistycznej, choroby te niosą ze sobą poważne skutki społeczne i ekonomiczne. W niektórych jednak przypadkach można minimalizować ich skutki lub zahamować występowanie objawów ...

Problem chorób genetycznych nie jest przejściową modą, lecz rzeczywistością wszystkich społeczeństw krajów rozwiniętych, czy nam się to podoba, czy nie - twierdzi Tadeusz Mazurczak, szef Zakładu Genetyki Medycznej Instytutu Matki i Dziecka. - Choroby genetyczne pojawiają się z mniej więcej stałą częstotliwością. To, że coraz więcej krajów notuje wzrost ich liczby, jest wynikiem likwidacji wielu zagrożeń, które wcześniej maskowały występowanie chorób genetycznie uwarunkowanych - dodaje prof. Jerzy Bal z ZGM IMiD.

Jakie usługi oferowane są dziś w Polsce osobom, u których podejrzewa się chorobę genetyczną?
We wszystkich miastach, w których działają akademie medyczne, znajdują się poradnie genetyczne. Tam też powinny być kierowane rodziny, w których rozpoznaje się lub podejrzewa taką chorobę u któregoś z członków.

W stolicy większość badań genetycznych wykonywana jest w trzech współpracujących ośrodkach niezwiązanych z warszawską AM. Jednym z najstarszych w Polsce jest Zakład Genetyki Medycznej Instytutu Matki i Dziecka w Warszawie. Zorganizowany jest podobnie jak inne tego typu ośrodki polskie i światowe. Składa się z trzech jednostek: Poradni Genetycznej, Pracowni Cytogenetyki i Pracowni Genetyki Molekularnej. Do poradni zgłaszają się chorzy, u których rozpoznano chorobę genetyczną lub podejrzewa się ją. Tam przeprowadza się wywiad z pacjentem, a po przeanalizowaniu historii rodziny określa się sposób dziedziczenia choroby; zapada tu również decyzja o ewentualnym badaniu podłoża molekularnego choroby. Zasadniczą cechą badania genetycznego jest jego kierunkowość. Nie można bowiem żądać odpowiedzi na pytanie: czy mam (lub czy ma moje dziecko) chorobę genetyczną, lecz - czy będzie miało konkretną chorobę ...

Do wykonania specyficznego badania genetycznego musi istnieć określone wskazanie. Może nim być podejrzenie określonej choroby genetycznej u dziecka, rozpoznanie takiej choroby u któregoś z członków rodziny, występowanie choroby u kilku osób w rodzinie lub u kolejnego dziecka, powtarzające się poronienia samoistne lub przypadki wczesnej śmierci noworodków z wadami rozwojowymi. W przypadku kobiet planujących ciążę, które przekroczyły 35. rok życia, wskazaniem do badania genetycznego płodu jest ich wiek.

Pojawienie się pierwszego chorego "naznacza" rodzinę ryzykiem genetycznym. W Polsce rozpoznać chorobę i wypisać skierowanie na dalsze badania i konsultacje musi lekarz pierwszego kontaktu. Dlatego pracownicy ZGM IMiD prowadzą szeroko zakrojoną działalność dydaktyczną. - Kierujemy ją - mówi prof. Bal - nie tylko do społeczeństwa, ale przede wszystkim do lekarzy. Uważamy, że to lekarz odgrywa najważniejszą rolę w identyfikacji rodziny, w której istnieje ryzyko genetyczne. Od wielu lat działamy intensywnie jako wykładowcy na kursach specjalizacyjnych dla lekarzy pediatrów i ginekologów. Publikowaliśmy wiele w czasopismach (pediatrycznych, neurologicznych czy ogólnych) kierowanych do lekarzy.

Porada genetyczna polega przede wszystkim na dostarczeniu wiedzy o chorobie i udzieleniu informacji o ryzyku jej powtórzenia oraz możliwościach profilaktyki.
Decyzja o tym, co zrobić z tą wiedzą, należy do rodziny. Tu tkwi niesłychanie ważny i trudny pod względem psychologicznym i społecznym aspekt poradnictwa genetycznego. Decyzja o planowaniu lub rezygnacji z kolejnej ciąży czy poddaniu się badaniom prenatalnym należy do pacjentów. Z ponad 10 tys. znanych chorób genetycznych tylko w przypadku kilkudziesięciu można zastosować test diagnostyczny we wczesnym okresie ciąży, którego wynik wyklucza lub potwierdza obecność choroby płodu. - Odnoszę wrażenie, że wszyscy, którzy twierdzą, iż każda kobieta w ciąży powinna mieć możliwość wykonania badania prenatalnego, jeśli tylko chce, niewiele wiedzą o istocie tych badań. To nie są badania na życzenie. Muszą zaistnieć określone warunki i wskazania do ich przeprowadzenia - mówi prof. Mazurczak.

Badania chorych i wszystkich członków rodziny, w której istnieje ryzyko choroby, są dotychczas bezpłatne. Dobór diagnozowanych chorób określają trzy czynniki: duża częstotliwość ich występowania w populacji polskiej, wysokie ryzyko genetyczne (czyli szansa na przekazanie choroby potomstwu) oraz duża wiarygodność metod diagnostycznych. Uzyskiwane wyniki stanowią podstawę udzielenia kompetentnej porady genetycznej.

Teoria praktyczna
Drugą, nie mniej ważną częścią działalności ZGM IMiD są badania naukowe. Z długiej listy opublikowanych prac wiele znalazło się w zagranicznych renomowanych czasopismach. - Genetyka medyczna to część medycyny molekularnej, w którą w tych krajach inwestuje się olbrzymie pieniądze. Jak to wygląda w Polsce?
Profil naszego działania, wyposażenie laboratoriów odpowiadają mniej więcej standardom zachodnim, natomiast organizacyjnie pozostajemy daleko w tyle. Nasz zakład przez wielu kolegów lekarzy postrzegany jest ciągle jako zakład teoretyczny - mówi prof. Bal. - Sądzę, że w Polsce brak ciągle wiary i kompetencji. Także wiary w to, że można czegoś dokonać i zrobi się to dobrze. Uważamy, że w ciągu ostatnich kilkunastu lat, w niełatwych warunkach, osiągnęliśmy sporo. Chcemy utrzymać się w nurcie tych badań z zakresu genetyki klinicznej, które determinują rozwój genetyki medycznej na świecie - dodaje prof. Mazurczak. - Autorka jest dziennikarką agencji "Express Naukowy".

Źródło: Rzeczpospolita

Strona 2 z 2 • Wyszukiwarka znalazła 40 wypowiedzi • 1, 2