Czytasz wypowiedzi wyszukane dla słów: problemy Europy
Temat: Rozwój przemysłu na Śląsku
Konsekwencje pierwszej wojny światowej - w szczególności decyzje wersalskie -
doprowadziły do rozerwania tego organicznie zrośniętego i jednolitego okręgu
przemysłowego, który tylko jako całość był zdolny konkurować z innymi ośrodkami
przemysłowymi. Podział tego rejonu po przeprowadzonym plebiscycie przebiegł bez
uwzględniania uwarunkowań ekonomicznych, przez to decyzje konferencji
wersalskiej doprowadziły do ciężkiego załamania ekonomicznego. Dotyczyło to
zarówno części polskiej jak i niemieckiej. Tak np. powiat Zabrze przed
podziałem tworzył ogniwo łączące powiat rybnicki i gliwicki z powiatem
bytomskim i katowickim. Wytwarzane przed podziałem na jednolitym terenie
regionu różnorodne produkty przemysłowe, straciły po jego podziale swoje
tradycyjne rynki zbytu, co świadczy - w oparciu o masę możliwych tu do
przytoczenia przykładów - o absurdalności wytyczonej granicy, nie wspominając o
politycznych uwikłaniach na przyszłość.
Na skutek podziału Polsce przypadła pod względem ekonomicznym bardziej
wartościowa część Górnego Śląska z 4/5 instalacji przemysłowych i główną
częścią pokładów węglowych, w tym 53 kopalniami węgla (14 pozostało przy
Niemczech). Nowa granica rozdzieliła np. piece hutnicze od oddziałów dalszej
przeróbki stali. Spółki przemysłowe, które pozostały przy Niemczech, zostały
tak finansowo zrujnowane, że stały przed ruiną. Brakowały im albo instalacje
przeróbki surowców, albo zakłady dalszej przeróbki produktów. W obliczu tej
sytuacji uzgodniono w układzie genewskim, że przez 3 lata nie będą pobierane
opłaty celne za towary przemysłowe przekraczające nową śląską granicę. Stronie
polskiej narosły też inne problemy o dużej wadze. Tak np. z powodu braku w
Polsce odpowiedniej kadry kierowniczej różnych szczebli, władze Polskie
korzystały dalej z usług kierowniczej kadry niemieckiej, co nie było w
konsekwencjach proste. Polska jako kraj o przeważającej strukturze agralnej nie
była również w stanie wchłonąć produktów górnośląskiego przemysłu, a przez to,
że utrzymywała ze swoimi sąsiadami napięte stosunki polityczne, nie była w
stanie wystarczająco wspierać jego eksportu. W ten sposób Górny Śląsk stał się
dla Polski raczej ciężarem niż pożytkiem. W sumie analizując osiągnięte
wskaźniki ekonomiczne okresu międzywojennego można stwierdzić, że katastrofalne
położenie wyjściowe nie przeszkodziło zachodniej części Górnego Śląska rozwinąć
się na nowo do wydajnego okręgu przemysłowego. Wschodni Górny Śląsk do roku
1938 nie poprawił swojej pozycji wyjściowej osiągniętej w roku 1922/23, pomimo
podjętych dużych starań, które między innymi widoczne są w budowie magistrali
kolejowej Katowice-Gdynia.
Po roku 1933 zauważyć można narastanie zakłóceń w kontaktach pomiędzy wschodnią
i zachodnią częśdą Górnego Śląska. Wybuch drugiej wojny światowej doprowadził
do ponownego zjednoczenia części niemieckiej z nieznszczoną działaniami
wojennymi częścią polską, co odbiło się w kolejnych latach pozytywnie na jego
rozwoju. Od roku 1942/43 zmieniła się sytuacja gospodarcza na gorsze. Nie było
to bezpośrednio spowodowane wojną lotniczą nad terenem Rzeszy, lecz przede
wszystkim stopniowym paraliżowaniem sieci transportowej i z tym związanymi
niedoborami zaopatrzeniowymi. Po okresie pokaźnego jak na czasy wojenne rozwoju
przemysłowego, Górny Śląsk poniósł po roku 1945 dużą ofiarę spowodowaną nie
tylko błędną ale i zbrodniczą polityką Niemiec. Przyczynę utraty tego regionu
dla Niemiec, wygnania dużej części jego mieszkańców, utraty majątku, języka i
kultury szukać należy w pierwszej kolejności w narastaniu narodowej
nietolerancji w rezultacie nadużycia ideii nacjonalistycznych. Nacjonalizm
pojawił się dopiero od czasu rewolucji francuskiej. W Niemczech i innych
krajach Europy rozwijał się w wieku XIX, często przyjmował on formę
imperializmu i materializmu. Silny nacjonalizm ujawnił się w okresie
międzywojennym w postaci totalitarnego ruchu, który prowadził do całkowitego
podporządkowania wszystkich aspektów życia dyktatorskiej władzy państwowej
opartej o system jednopartyjny. Najnowsza historia Górnego śląska jest
przykładem, który zmusza do zastanowienia się nad tym, do czego źle rozumiany
nacjonalizm może doprowadzić.
Na podstawie książki Konrada Fuchs Wirtschaftsgeschichte Oberschlesiens 1871-
1945, Dortmund 1991
www.slonsk.de/Slonsk/Abni/GSOS/RozwojPrzemysluGSdo1945.htm
Strona 4 z 4 • Wyszukiwarka znalazła 139 wypowiedzi • 1, 2, 3, 4